Koopzondag, een kans of een bedreiging?

Koopzondag cartoonmaandag 04 november 2013 09:25

De komende weken wordt er in de gemeente Nieuwkoop de behoefte geïnventariseerd naar het verruimen van het aantal koopzondagen. Het huidige aantal is gemaximeerd op 12. Binnen de gemeenteraad is er een meerderheid van de raad voor verdere of volledige openstelling op zondag.

U vraagt zich misschien af wat er eigenlijk tegen meer koopzondagen is?

De SGP/ChristenUnie vindt de druk op mensen groot. Daarom heeft iedereen regelmatig behoefte aan rust. Rust kan niet zonder dat daarvoor ook de ruimte aanwezig is. Beiden zijn schaars, staan onder druk. Daarom vinden wij dat er mogelijkheden moeten zijn voor gezonde ontspanning. Rust en ruimte om bij te komen van de bedrijvigheid van elke dag. Daarom willen wij de door God aangewezen rustdag, de zondag, graag als zodanig behouden. Op die dag, één dag in de week, geen werk, geen winkels open, geen productiedruk, geen consumptiedruk.

Mocht u zich niet herkennen die ons dit standpunt, dan vinden we elkaar wellicht wel in onze andere argumenten tegen koopzondagen. 

  1. 1.      Meer koopzondagen en kleine ondernemers
  2. 2.      Meer koopzondagen en bewoners
  3. 3.      Zijn meer koopzondagen een wens van de consument?
  4. 4.      Zijn meer koopzondagen goed voor de economie?
  5. 5.      Zijn meer koopzondagen goed voor de werkgelegenheid?
  6. 6.      Zijn meer koopzondagen goed tegen de concurrentie van "internet"?
  7. 7.      Zijn meer koopzondagen een wens van de detailhandel?

 

1.    Meer koopzondagen en kleine ondernemers….

Kleine ondernemers staan vaak zelf in de winkel (al dan niet met partner) en hebben geen of slechts een beperkt aantal personeelsleden. Vaak werken deze ondernemers zes dagen per week, ze werken ’s avonds nog aan hun administratie en benutten de zondag voor sociale contacten en het gezin. Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van deze kleine ondernemers (trouwens grootste aantal winkeldeuren in Nederland) geen voorstander is van verruiming van koopzondagen.

Kleine ondernemers hebben echter vaak niet de tijd om inspraakavonden te bezoeken, of om op vergaderingen van winkeliersverenigingen of brancheverenigingen te verschijnen. Het beste voorbeeld hierin is branchevereniging CBW-Mitex, waar na een uitgebreid (afgedwongen) onderzoek is vastgesteld dat ruim 80% van de aangesloten leden geen verruiming van koopzondagen wil.

Kleine ondernemers wordt vaak voorgehouden dat ze niet open ´moeten´ op zondag, maar daar een vrije keuze in hebben. Een onzinnige gedachte, want een kleine ondernemer heeft weinig te kiezen. Of hij houdt zijn winkel op zondag dicht en verliest omzet aan de concurrentie die wel open gaat (veelal het grootwinkelbedrijf), of hij doet zijn winkel open en werkt daardoor 7 dagen per week… Hoe ´vrij´ of ´liberaal´ is deze keuze?

Het grootwinkelbedrijf kent dit ´dilemma´ niet, want door de schaalgrootte heeft het openstellen van de winkels op zondag alleen maar voordelen. Vrijwel alle vaste hoge kosten (huur pand, koeling de 24/7 aan staat, etc.) zijn al gemaakt en het openstellen leidt alleen maar tot extra personeelskosten.

2.    Meer koopzondagen en bewoners…

Gemeenten behoren allerlei belangen af te wegen; een van die belangen is het belang van de omwonenden van winkels. Voor een groot deel van de omwonenden is het verruimen van de koopzondagen niet echt wenselijk.  Veel omwonenden stellen het niet op prijs dat er nu 7 dagen per week rammelende boodschappenwagens voor hun deur heen en weer rijden.  Gemeenten houden slechts zelden rekening met bovenstaande argumenten en stellen het algemene economische belang’ boven het belang van de omwonenden.

3.    Meer koopzondagen is een wens van de consument…

Vanzelfsprekend zijn er consumenten die het gemakkelijk vinden dat er winkels geopend zijn op zondag. Zoals ze het ook gemakkelijk zouden vinden als het gemeentehuis op zondag open zou zijn, of de apotheek, of het reisbureau... En waarom dan meteen niet alle huisartsen ook in het weekend aan de slag of gewoon alle operaties of behandelingen eveneens op zondag? Slechts een klein gedeelte van de consumenten zegt dat zij de koopzondagen echt nodig hebben om te kunnen winkelen. Dit zijn vaak tweeverdieners die in de grote steden wonen, waar de winkels al iedere zondag open zijn.

Uit meerdere onderzoeken blijkt dat de gemiddelde consument dit niet meer dan 10x per jaar doet en dat de gemiddelde consument tevreden is met maximaal 12 koopzondagen per jaar.

4.    Meer koopzondagen is goed voor de economie...

Vanuit het perspectief dat een euro maar 1x uitgegeven kan worden een onbegrijpelijk argument. Er zal wel een verschuiving in moment van aankoop komen of een verschuiving ‘in plaats’ of ‘aard’ van besteding, maar er zal nauwelijks toename zijn in omzet. De consument gaat echt niet méér uitgeven! Extra omzet van bijvoorbeeld supermarkten die op zondag open gaan gaat ten koste van de omzet van kleine middenstanders, of ten koste van horecaondernemers. Dit is ook uit diverse onderzoeken gebleken.

5.    Meer koopzondagen is goed voor de werkgelegenheid...

Vanuit het perspectief dat de omzet door toename van het aantal koopzondagen niet zal stijgen is dit een onbegrijpelijk argument. Vanzelfsprekend zullen er op de zondagen extra personen aan de slag kunnen (met name scholieren/studenten), maar bij gelijkblijvende of nauwelijks stijgende omzetten zal er op de ‘doordeweekse’ personeelsbezetting bezuinigd worden. Dit zal gebeuren bij de winkels die op zondag open gaan (als er alleen maar een verschuiving in omzet komt van doordeweeks naar de zondagen), óf bij de concurrentie die niet open gaat op zondag (omdat de omzet dan van de ene ondernemer naar de andere verschuift).

6.    Meer koopzondagen is goed tegen de concurrentie van "internet"...

Ook weer zo'n onbegrijpelijk argument, gezien het feit dat de (groeiende) omzet die via internet wordt gemaakt gewoon deel uitmaakt van onze totale economie. De reden dat de consument steeds meer online gaat kopen heeft zelden te maken met het feit dat de winkels te krappe openingstijden zouden hebben. De consument kiest steeds meer voor gemak en maakt daarbij slimme keuzes. Een aankoop via internet doe je op een moment waarop het jou uitkomt, al is het midden in de nacht. De webshops zijn 24 uur per dag open. Je hoeft er de deur niet voor uit, je hoeft geen hoge kosten te maken voor parkeren of openbaar vervoer en het scheelt gewoon veel tijd.

De groei van omzet via internet zal alleen maar toenemen, ongeacht het aantal koopzondagen. Veel retailers die klagen over het ‘verlies’ van omzet ‘aan internet’ zijn zelf niet actief (genoeg) met online-retail. In brancherapporten zoals Retail 2020 van HBD/CBWMitex komt dit ook duidelijk aan de orde.

7.    Meer koopzondagen is een wens van de detailhandel…

Een onbegrijpelijke uitspraak als je naar diverse onderzoeken kijkt. Een grootschalig onderzoek van CBW-Mitex heeft aangetoond dat ruim 80% van MKBondernemers niet zit te wachten op meer koopzondagen. Ook lokale onderzoeken geven aan dat de meerderheid van de  ondernemers niet zit te wachten op meer koopzondagen. Alleen het grootwinkelbedrijf staat te springen om op meer zondagen open te mogen, waaronder veel supermarkten, warenhuizen en bouwmarkten.

Zogenaamde belangenverenigingen zoals Detailhandel Nederland, MKB Nederland, CBWMitex en lokale ondernemersverenigingen laten te vaak hun oren hangen naar actieve ‘deelnemers’ vanuit dit grootwinkelbedrijf, waardoor deze clubs vaak onterecht melden dat hun leden voorstander zijn van meer koopzondagen.

Ondanks verschillende verzoeken zijn MKB Nederland en Detailhandel Nederland nooit bereid geweest om onder hun ‘leden’ (individueel of via een collectief) te peilen of er voldoende animo is (of juist weerstand) voor meer koopzondagen. Sterker nog, er zijn aangesloten collectieven (AGF detailhandel, Slagers) waar het merendeel van de leden TEGEN verruiming van koopzondagen is.

Samenvattend:

• De meeste ondernemers willen (of kunnen) niet 52 weken lang 7 dagen werken.

• Het personeel van veel ondernemers wil (of kan) niet (nog meer) op zondagen werken.

• Koopzondagen zijn geen middel tegen de concurrentie van "internet".

• Uit concurrentieoogpunt zullen steeds meer winkels/supermarkten genoodzaakt zijn om open te gaan als anderen dat doen (wel meer kosten, maar niet meer omzet…).

• Nog meer oneerlijke concurrentie zal zorgen voor het verdwijnen van nog meer zelfstandige ondernemers.

• Meer koopzondagen is niet standaard goed voor de werkgelegenheid. Dit is juist slecht voor winkels die op zondag open gaan als er alleen maar eenverschuiving in omzet komt van doordeweeks naar de zondagen, óf bij de concurrentie die niet open gaat op zondag omdat de omzet dan van de ene ondernemer naar de andere verschuift!

 

« Terug